Wat wordt het Utrechtse stationsgebied mooi! Steeds als ik er kom is er weer iets nieuws af. Het gebied is nu ruim, fris en open, met een prachtige stationshal en mooie horeca en winkels. En sinds kort stroomt er weer water door de singel! Hoe anders was het vroeger, toen het stationsgebied een verloederde boel was en Hoog Catharijne een oerlelijk winkelcentrum. In deze blog meer over de geschiedenis van van Hoog Catharijne.
Modern winkelparadijs
Begin jaren ‘60 stond het historisch centrum van Utrecht onder druk. Er was te weinig ruimte voor uitbreiding en winkels en bewoners trokken weg. Daarom besloot de gemeente dat er een nieuw winkelcentrum moest komen met kantoren, woningen en parkeergarages. Dit zou de bereikbaarheid verbeteren en een spectaculaire modernisering van Utrecht als winkelstad worden. Het plan kwam bekend te staan als Hoog Catharijne, een verwijzing naar het Catharijneveld, de middeleeuwse naam van het Vredenburgplein.
Vernieuwend: hoog gelegen winkelpassage
Het winkelcentrum moest aan de rand van de historische binnenstad komen. Vernieuwend aan het plan was dat er aparte niveaus kwamen voor voetgangers, openbaar vervoer en autoverkeer. Er kwam een 5,5 meter hoog gelegen winkelpassage die het station met de binnenstad zou verbinden.
Steeds meer verzet
Het enthousiasme voor het plan werd de jaren na 1963 steeds minder. Voor het nieuwe winkelcentrum moest het Centraal Station en de hele stationswijk, de negentiende-eeuwse wijk tussen de Catharijnesingel en het station, gesloopt worden. Dit riep steeds meer weerstand op bij de Utrechters. Actiecomités en krakers kwamen in opstand en konden zo een deel van Achter Clarenburg behouden. Helaas gingen meerdere panden, waaronder middeleeuwse, toch plat. Bijvoorbeeld het prachtige gebouw van de levensverzekeringsmaatschappij De Utrecht, een van de belangrijkste jugendstil-panden van Nederland.
Het dempen van de singels
Ook tegen het plan om de singels te dempen kwam hevig verzet van de Utrechters. Daarom werden uiteindelijk alleen de Weerdsingel en een deel van de Catharijnesingel, waar de autoweg Catharijnebaan werd aangelegd, gedempt. In 1975 besloot de overheid dat de binnenstad een beschermd stadsgezicht was en de overgebleven singels rijksmonumenten. Dat zou verdere sloop in de toekomst voorkomen.
Officiële opening door Beatrix
Prinses Beatrix opende Hoog Catharijne officieel op 24 september 1973, het modernste overdekte winkelcentrum van Europa. Duizenden inwoners protesteerden die dag op straat. Ondanks het negatieve imago dat Hoog-Catharijne inmiddels bij velen had, bleek het winkelcentrum commercieel erg succesvol.
Onprettig en onveilig gebied
Bij de opening was de architectuur van Hoog Catharijne erg modern en volgens sommigen zelfs tijdloos. Maar het jaren ‘70 uiterlijk met veel oranje en bruin werd al snel lelijk gevonden en grootschalige renovatie bleek nodig. Daarnaast gingen veel daklozen en drugsverslaafden het verwarmde, overdekte winkelcentrum gebruiken als onderdak. Veel mensen durfden er daarom na winkelsluiting niet meer te komen. Ze vonden het gebied rondom Hoog Catharijne onprettig en onveilig.
De hel van Hoog Catharijne
Het grootste probleem ontstond bij de tunnel die onder Hoog Catharijne doorliep, in de volksmond beter bekend als de ‘junkentunnel’. Deze was oorspronkelijk bedoeld als bevoorradingstunnel voor Hoog Catharijne. Maar omdat de tunnel niet was afgesloten, op een beschutte plek lag en er weinig publiek kwam, trok deze eind jaren ‘90 grote aantallen drugsverslaafden aan, die er in onmenselijke omstandigheden leefden. Andere Tijden maakte hier de indrukwekkende documentaire De Hel van Hoog Catharijne over, zeker de moeite waard om eens te kijken! Rond de eeuwwisseling werd er steeds strenger gecontroleerd en uiteindelijk is de complete straat afgesloten met hekken.
Nieuw Hoog Catharijne
De drugsoverlast was een van de belangrijkste overwegingen voor het stadsbestuur om in te zetten op vernieuwing van de stationsbuurt, inclusief Hoog Catharijne. De vernieuwing startte in 2006. Van 2012 tot 2019 is Hoog Catharijne grondig verbouwd en enorm veranderd in positieve zin. Dit jaar is het grootste deel van de werkzaamheden in de stationsomgeving afgerond. Benieuwd naar wat er de komende tijd nog allemaal wordt aangepast en verbouwd? Kijk op de website van CU2030.
0 reacties