Het is vandaag de Internationale Dag tegen Homofobie, Transfobie en Bifobie. Dat doet me denken aan het moment dat ik erachter kwam dat ik Utrechter ben en geen Utrechtenaar. Google onthulde naast het verlossende antwoord een gruwelijk verhaal over homohaat. Utrecht was in de 16e eeuw aanstichter van 300 homovervolgingen. Omdat Utrechtenaar daarna een scheldwoord werd voor homoseksueel, noemen inwoners van Utrecht zich tegenwoordig Utrechter.
Gedenksteen bij de Dom
Wie naar de Dom loopt, kijkt meestal omhoog, naar de prachtige, reusachtige toren die de hemel in steekt. Wie echter naar beneden kijkt, ziet een gedenksteen uit 1999, die naar een minder fraai stukje geschiedenis verwijst: de sodomieprocessen, een grootschalige vervolging van homo’s in 1730-1731.
Tussen de brokstukken
De brokstukken van de Domkerk, die in 1674 werd verwoest door een storm, waren lange tijd een toevluchtsoord en ontmoetingsplek voor homoseksuelen uit allerlei lagen van de samenleving. In 1730 betrapte de torenwachter van de Dom 2 mannen die seks hadden in de Michaëlskapel van de Domtoren. Hij deed hiervan aangifte en de mannen werden opgepakt, want homoseksualiteit was in die tijd een doodzonde.
70 ter dood veroordeelden
Een van de mannen kende de Nederlandse homoscene door en door. Om zijn leven te redden, deed hij tijdens de verhoren een boekje open over netwerken en ontmoetingsplekken voor homo’s. Aan de hand van de bekentenissen stelde de rechtbank een lijst op waarop ruim 140 namen voorkwamen van mannen uit het hele land. In Utrecht werden 18 mannen ter dood veroordeeld en gewurgd. In totaal werden 289 mannen vervolgd, waarvan er 70 ter dood werden gebracht.
Van Utrechtenaar naar Utrechter
Midden 20e eeuw nam de redactie van het Utrechts Dagblad het besluit het woord Utrechter te gaan gebruiken vanwege de beladenheid van het woord Utrechtenaar, dat tot dan toe voornamelijk werd gebruikt. Dit heeft ertoe geleid dat inwoners van Utrecht nu Utrechters zijn.
0 reacties